Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Demet İlhan, insanların sabah gözlerini açtığında gelen güneş ışığının beyne sinyal gönderdiğini ve uyanmaya başladığını belirtti.
İnsan gözlerinin biyolojik saatin aynası olduğunu vurgulayan İlhan, “Gözlerimiz ışıktan aldığı sinyalleri biyolojik saatimizin hakikat çalışması için beynimize gönderir. Gün ilerleyip hava karardıkça bedenimiz melatonin hormonu salgılamaya tekrar başlar ve uykumuz gelir” tabirini kullandı.
İlhan, biyolojik saat olarak tanımlanan sirkadiyen ritmin, gündüzleri insan vücudundaki tüm sistemlerin etkin çalışmasını, geceleri ise çalışmadan dinlenmesini etkileyerek gündelik hayattaki rutinlerin daha sağlıklı geçmesini sağladığını aktardı.
HAYAT İŞLEVİMİZİ DÜZENLER
Bedenin her şeyi düzgün olarak yapabilmesi ve sağlıklı olması için biyolojik saatin hakikat çalışmasının son derece kıymetli olduğunu lisana getiren İlhan, “Biyolojik saat otomatik olarak uyku, nabız ve beden sıcaklığı üzere pek çok hayati işlevimizi düzenler. Biyolojik saatine uyumlu yaşayanların iş randımanı artar, daha memnun bir ömür sürebilirler, hoşluk ve sıhhatlerini uzun yıllar koruyabilirler” diye konuştu.
Doç. Dr. İlhan, melatonin hormonu denilen uyku hormonunun salgılanmasının 21.00-22.00 saatlerinde başladığını, 02.00-04.00’te en yüksek düzeye ulaştığını, 07.00-09.00’da da bittiğini anlattı.
Biyolojik ritmin, ana koordinatörü olan melatoninin hücrelerinin yenilenmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, uyku ritminin ve beden ısısının ayarlanmasını sağladığına değinen İlhan, şunları kaydetti:
“Yeterli ve istikrarlı beslenmeden bahsederken çoğunlukla sağlıklı besinlere odaklanırız lakin bu besinleri ne vakit tükettiğimizi es geçeriz. Halbuki ki tüketilen besinlerin sağlıklı olması kadar hangi vakit diliminde tüketildiği de hayli kıymetlidir ve bu ehemmiyet en iyi halde sirkadiyen ritim ile açıklanır. Yapılan çalışmalarda bilhassa kısa yetersiz uyku müddeti yetişkinlerde tokluk hormonunu azalttığı, açlık hormonunu ise artırdığı tespit edilmiştir.”
Cumhuriyet
