Yakın vakitte TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Mükafatı alan, Bilkent Üniversitesi Ulusal Manyetik Rezonans Araştırma Merkezi (UMRAM) araştırmacılarından Doç. Dr. Çukur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yapay zeka temelli çalışmaları hakkında bilgi verdi.
“Covid-19 tanısı, şu an bilgisayarlı tomografi ya da PCR testleriyle konuluyor. Bunlar hem ekonomik olarak maliyetli hem de salgın şartlarında sıhhat sistemine yüklenmeyle herkesin erişimini zorlaştırıyor. Bu sorunu çözmek için cep telefonlarından nefes alış veriş ve öksürük kayıtlarını inceleyen bir yapay zeka algoritması geliştirdik. Bu algoritma ses kayıtlarına bakarak kişinin Covid-19 ya da diğer bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirip geçirmediğine yönelik kıymetlendirme yapıyor. Şu an yaklaşık yüzde 95 muvaffakiyetle bu ayrımları yapabiliyoruz.”
Bunun bir nevi erken ikaz sistemi olduğunu vurgulayan Çukur, “Sistem, bireylerin nefes alışı ya da öksürüğünü takip ederek, üst teneffüs yolu enfeksiyonu ya da Covid-19’a dair bir işaret bulduğunda şahsa telefonundan doktora gitmesine yönelik ön ikaz gönderecek. Böylece isteyenler hastaneye başvurarak tetkiklerini yaptırabilecek” dedi.
Doç. Dr. Tolga Çukur, başlangıç evresindeki uygulamanın ilerleyen periyotta daha geniş kitlelerde deneceğinin altını çizerek, “Bu şu an 200 kişinin ses kayıtları üzerinde deneyerek sınadığımız bir model. Klinik kullanım için uygunluğunun binlerce bireyle sınanması gerekiyor. Şu anda algoritmanın tasarım evresini tamamlamak üzereyiz. Daha geniş bir popülasyonda denenmesini içeren bir sonraki etaba gelecek yıl geçeceğiz” diye konuştu.
“MR TETKİKLERİNDE 10 KAT HIZLANDIRMA YAPMAK MÜMKÜN”
Doç. Dr. Tolga Çukur, yaklaşık 1 saat süren MR çekimi sırasında tanısal manzara elde edilebilmesi için şahısların hareketsiz kalması gerektiğine, bunun bilhassa yaşlılar ve çocuklar açısından epey güç olduğuna işaret etti.
Bu nedenle kelam konusu kümelere anestezi uygulandığını anlatan Çukur, şunları kaydetti:
“Anestezinin bilhassa çocuklar ve yaşlılar üzerinde komplikasyon riskleri bulunuyor. Bunu engellemek için MR tetkik mühletini 5 dakika ve altına indirmeye çalışıyoruz. Burada da yeniden yapay zeka teknolojilerinden faydalanıyoruz. Kısa vadeli, düşük kalitede imgeleri uzun tetkik müddetlerinde alınmış yüksek kalitede manzaralara dönüştürebilen yapay zeka modelleri üzerinde çalışıyoruz. Tetkiklerde 10 kat hızlandırma yapmak mümkün ve gayemize epey yakınız. Covid-19 taşınabilir uygulamasında olduğu üzere laboratuvarda geliştirdiğimiz bu tekniğin de bir sonraki kademesi geniş popülasyonda sınanması ve güvenilirliğinin gösterilmesi olacak.”
– “ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜĞÜM İÇİN ÇOK MEMNUN OLDUM”
TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Ödülü’nü almaktan duyduğu memnunluğu da lisana getiren Çukur, “Bu, çok itibarlı bir ödül. Bilim insanı olarak çalışmalarımızın bedel gördüğünü, karşılık bulduğunu da gösteriyor” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Çukur, Türkiye’deki genç bilim beşerlerine da milletlerarası standartta yenilikçi işler yapmaya odaklanmaları tavsiyesinde bulundu.
Cumhuriyet