Döviz kurları vatandaşın ısınmasına da darbe vurdu. Doğalgaz, elektrik, kömür üzere dışa bağımlı güç kaynaklarında fiyatların süratle artması, meskenlerde ısınma maliyetlerinin de katlanmasına neden oldu. Çıkarının yüzde 27’sini ısınma faturalarına harcayan minimum fiyatlı daha ucuz alternatifler peşinde. Sobaya geri dönmek isteyen yurttaş ne yazık ki bu kere de kömürdeki fiyat artışlarının şokunu yaşıyor. İzmir Kömür Satıcıları Esnaf Odası Lideri Mustafa Düzyol “Kömür fiyatları da iki katına çıktı yurttaşa lakin battaniye kaldı” dedi.
NÜFUSUN YÜZDE 66’SI
Doğalgaz, elektrikli klima, kalorifer akaryakıtı (fuel oil) ve soba meskenlerdeki ısınma kaynaklarını oluşturuyor. Türkiye’de son 20 yılda ısınma doğalgaz yüklü. Doğalgaz, 81 vilayet merkezinde toplam nüfusun yüzde 66’sı tarafından kullanılıyor. Doğalgazın olmadığı ilçelerde ise en çok kömür ve elektrikli aletler kullanılıyor.
Yurttaşlar dövizin artışıyla birlikte artan doğalgaz faturalarından kaçmak için alternatif arayışına girdi. Bunlardan biri sobaya geri dönmek. Son vakitlerde fiyat araştıranların sayısının arttığını söyleyen soba satıcısı Sinan Alişir, “Fiyatları hesaplayınca vazgeçiyorlar. Soba boruları bile yüzde 100 zamlandı geçen yıl 12.5 TL’ye sattığımız borular 25 TL. 600 TL’ye sattığımız sobalar da şu anda 1500 TL oldu. Kömür bu kadar zamlanmasa büyük bir geçiş olacaktı” diye konuştu.
Kömür fiyatlarının artmasının yanında arzın da azaldığını söyleyen İzmir Kömür Satıcıları Esnaf Odası Lideri Mustafa Düzyol, “İthal kömür getiren sekiz firma vardı. Artık dolar artışı nedeniyle getiremez oldular. Firma sayısı dörde düştü. Yerli kömürde zati devlet arzı kısıtlı tutuyor” dedi.
Temel masraflarda KDV’nin sıfırlanması gerektiğini söyleyen Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar ise “Dört kişilik hanenin kışın aylık doğalgaz faturası 566 TL, elektrik faturası da ortalama 211 TL oluyor. Toplam 777 TL. Bu taban fiyatın yüzde 27’si ediyor. Bu şu manaya geliyor. Taban ücretliler ve emeklilerin büyük çoğunluğu güç fakiridir bu ülkede. Gelirlerinin büyük çoğunluğunu ısınmaya ayırmak zorundalar” diye konuştu.
Cumhuriyet
